ویژگی اول نامساوی ها
اعداد حقیقی و مفروض هستند، برای مقایسه این دو عدد معمولا از دو روش استفاده میکنیم:
- یا آنها را از یکدیگر کم میکنیم و تعیین میکنیم که یکی از این دو عدد چقدر از دیگری بیشتر است.
- یا یکی را بر دیگری تقسیم میکنیم و تعیین میکنیم که یکی از این دو عدد چند برابر عدد دیگری است.
ویژگی دوم نامساوی ها
بزرگتر، کوچکتر و مساوی بودن دو عدد
- اگر تفاضل عدد حقیقی از عدد مثبت باشد، آنگاه میگویند عدد از عدد بزرگتر است و مینویسیم پس داریم:
- اگر تفاضل عدد حقیقی از عدد منفی باشد، آنگاه میگویند عدد از عدد کوچکتر است و مینویسیم پس داریم:
- اگر تفاضل عدد حقیقی از عدد مساوی صفر باشد، آنگاه میگویند عدد عدد و با یکدیگر مساوی هستند و مینویسیم پس داریم:
به این ترتیب مطالب فوق به صورت زیر خلاصه میشود:
تمرین
در تساوی های زیر، مقدار کدامیک از متغیرها، از دیگری بزرگتر است؟
به متغیر یک واحد اضافه شده تا با متغیر برابر شود. پس مقدار متغیر از مقدار متغیر بیشتر است.
از متغیر دو واحد کم شده تا با متغیر برابر شود. پس مقدار متغیر از مقدار متغیر بیشتر است.
از متغیر نیم واحد کم شده تا با متغیر برابر شود. پس مقدار متغیر از مقدار متغیر بیشتر است.
ویژگی سوم نامساوی ها
هر دو عدد حقیقی و فقط و فقط در یکی از سه رابطه صدق میکند.
تمرین
علی در تیم فوتبال زیر سال بازی میکند. سن علی چقدر است؟
ما دقیقا نمیدانیم که سن علی چقدر هست، اما میدانیم سن علی کم تر از است، بنابراین مینویسیم:
برای شرکت در مسابقه نویسندگی نوجوانان، باید بالای سال سن داشته باشید، این جمله را به زبان نامساوی بنویسید.
بالای سال به معنی بزرگتر از است. اگر سن شما را با نشان دهیم، داریم:
برای اینکه بوکسور سنگین وزن باشید، بایستی کیلوگرم وزن داشته باشید، این جمله را به زبان نامساوی بنویسید.
اگر وزن شما را با نشان دهیم، داریم:
محمد تصمیم میگیرد که برای تناسب اندام باید بیش از ساعت در روز ورزش کند، این جمله را به زبان نامساوی بنویسید.
بیش از ساعت ورزش در روز، شامل دقیقا ساعت نمیشود و بیشتر از آن است.
اگر زمان ورزش را با نشان دهیم، داریم:
ویژگی چهارم نامساوی ها
هر عبارت را که به یکی از صورتهای یا یا یا باشد یک نامساوی میگوییم:
حالات یا را نامساوی اکید گوییم.
تمرین
برای تماشای یک فیلم، بایستی سال یا بیشتر داشته باشید. این جمله را به زبان نامساوی بنویسید.
اگر سن شما را با نشان دهیم، داریم:
برای حضور در کلاس نقاشی، سن شما بایستی سال یا کمتر باشد، این جمله را به زبان نامساوی بنویسید.
اگر سن شما را با نشان دهیم، داریم:
حداکثر تعداد مسافری که یک اتوبوس میتواند جابجا کند نفر است، این جمله را به زبان نامساوی بنویسید.
کلمه حداکثر به این معنی هست که اتوبوس باید کمتر از مسافر جابجا کند اما میتواند نفر هم جابجا کند.
اگر تعداد مسافران باشد، داریم:
برای رفتن به مرحله بعدی مسابقهای باید حداقل امتیاز داشته باشید، این جمله را به زبان نامساوی بنویسید.
کلمه حداقل به این معنی هست که شما بایستی بیشتر از امتیاز داشته باشید اما میتونید دقیقا امتیاز هم داشته باشید.
اگر امتیاز کسب شده باشد، داریم:
بیشترین وزن مجاز در آسانسور کیلوگرم است، این جمله را به زبان نامساوی بنویسید.
اگر بیشترین وزن مجاز در آسانسور کیلوگرم باشد، وزن میتواند کمتر از کیلوگرم باشد، یا برابر کیلوگرم باشد.
اگر وزن مجاز را با نشان دهیم، داریم:
تمرین
برای ارسال بستهای از طریق پست، به قیمت هزار تومان:
اولا وزن آن بایستی کمتر از کیلوگرم باشد.
ثانیا دور آن بیشتر از سانتی متر باشد و کمتر یا مساوی سانتی متر باشد.
این جملات را به زبان نامساوی بنویسید.
وزن بسته بایستی کمتر از کیلوگرم باشد.
دور بسته بایستی بیشتر از سانتی متر باشدو کمتر یا مساوی سانتی متر باشد.
اگر دور بسته را با نشان دهیم، داریم:
تمرین
برای پیوستن به یگان ویژه، سربازان بایستی خصوصیات زیر را داشته باشند:
اولا آنها بایستی بیش از سانتی متر قد داشته باشند.
ثانیا وزن آنها بیشتر یا مساوی کیلوگرم و کمتر یا مساوی کیلوگرم باشد.
این جملات را به زبان نامساوی بنویسید.
ویژگی پنجم نامساوی ها
عدد را مثبت مینامیم اگر باشد، منفی مینامیم اگر باشد، صفر مینامیم اگر باشد.
بنابر اصل تثلیث بهازای هر عدد دلخواه همواره یکی از روابط زیر برقرار است:
ویژگی ششم نامساوی ها
نامثبت و نامنفی بودن یک عدد
- اگر باشد، میگوییم نامنفی است.( مثبت یا صفر است)
- اگر باشد، میگوییم نامثبت است.( منفی یا صفر است)
ویژگی هفتم نامساوی ها
فواصل در مجموعه اعداد حقیقی
اگر و دو عدد حقیقی باشند و :
الف) منظور از فاصله بسته و که آن را با نماد نشان میدهیم:
یعنی مجموعه کلیه اعداد حقیقی که از بزرگتر و از کوچکتر و شامل و هم هستند.
ب) منظور از فاصله بسته و باز که آن را با نماد نشان میدهیم:
یعنی مجموعه کلیه اعداد حقیقی که از بزرگتر و از کوچکتر و شامل هم هستند.
پ) منظور از فاصله باز و بسته که آن را با نماد نشان میدهیم.
یعنی مجموعه کلیه اعداد حقیقی که از بزرگتر و از کوچکتر و شامل هم هستند:
ت) منظور از فاصله باز و باز که آن را با نماد یا نشان میدهیم.
یعنی مجموعه کلیه اعداد حقیقی که از بزرگتر و از کوچکتر و شامل و نیستند:
یادآوری
بهطور کلی داریم:
تذکر
به مجموعههای زیر توجه کنید:
اعداد حقیقی نامنفی، اعداد حقیقی مثبت، اعداد حقیقی نامثبت و اعداد حقیقی منفی، میباشند.
تمرین
بازه های زیر را بهدست آورید.
اشتراک دو بازه را بهدست میآوریم:
بازه اول را روی محور رسم میکنیم و اشتراک را از آن حذف میکنیم:
هرچه از مجموعه اول باقی بماند را بهعنوان تفاضل دو مجموعه معرفی میکنیم:
اشتراک دو بازه را بهدست میآوریم:
بازه اول را روی محور رسم میکنیم و اشتراک را از آن حذف میکنیم:
هرچه از مجموعه اول باقی بماند را بهعنوان تفاضل دو مجموعه معرفی میکنیم:
تمرین
اگر داشته باشیم:
بازه هایی را که با مجموعه های زیر تعریف شدهاند، مشخص کنید.
دریافت مثال